Merhabalar sevgili e-bergi takipçileri. Geçtiğimiz senenin temmuz ayından beri beta sürümünde olan popüler açık kaynaklı internet tarayıcısı Mozilla Firefox 4 22 Mart'ta indirime sunuldu. Internet Explorer'ın ardından kullanım yaygınlığı sıralamasında ikinci sırada olan Firefox'un 4. sürümü ilk gün yaklaşık olarak 7.1, ikinci gün 8.75 milyon kere indirildi. İlk gün rekorunun 8.1 milyonla hala Firefox 3'te olduğunu hatırlatalım.

Yeni sürüm, çok daha sade ve şık olan yeni tasarımının yanında, bu güne kadar geliştirilmiş en hızlı Firefox sürümü olmasıyla dikkat çekiyor. Bu bariz hız artışında önceki sürümlerden farklı olarak Gecko 2.0 motoru kullanmasının ve yeni bir JavaScript motoru olan JägerMonkey içermesinin etkisi büyük. Firefox 3'ün hantallığı yerini daha kısa açılış süresine ve sayfa yüklemelerine bırakmış. Tarayıcının yeni şekline göz attığımızda ilk dikkatimizi çeken ayrıntı sol üstteki menü çubuğunun yerini alan Firefox düğmesi oluyor. Bütün menü başlıkları burada toplanmış, böylece daha temiz bir görünüm elde edilmiş. Sayfa yüklemesini durdurma ve sayfayı yenileme düğmesi adres çubuğunun sağına alınarak tek düğme haline getirilmiş, sayfanın ne kadarının yüklendiğini gösteren gösterge artık yok. Bir de, sekmeler adres çubuğunun üstüne alınabiliyor artık.

Görünümün nasıl değiştiğini kısaca açıklamaya çalıştım, bir de diğer yeni özelliklere göz atalım. Mozilla'nın tarayıcısının yeni sürümünde bir diğer tarayıcı Opera'dan bayağı esinlendiğini görüyoruz, arayüzünün fazlaca benzeşmesi dışında Opera'nın kopyalanmış bir bağlantıya tek tıklamayla ulaşmamızı sağlayan “yapıştır ve git” özelliği bazı durumlarda işimizi oldukça pratikleştiriyor.

Önceki sürümde çeşitli eklentiler yardımıyla kullanılabilen yer imleri, form bilgilerini ve şifreleri eşleme ise Firefox 4'ün yeni bir özelliği. Firefox Sync sayesinde bir eklentiye gerek olmadan sadece hesabınızı oluşturarak Firefox'un kişisel kayıtlarınızı düzenli olarak kaydetmesini sağlıyor, bu kayıtlara herhangi bir bilgisayardaki Firefox 4'te erişebiliyorsunuz.

Bir diğer yenilik ise panorama diye adlandırılan ve sekme yönetimini kolaylaştıran bir özellik. Sekmelerin hemen sağında yer alan “sekmelerinizi gruplandırın” düğmesine tıklayarak ya da CTRL+SHIFT+E kısayolunu kullanarak geçiş yapabildiğimiz sekme grupları ekranında bütün sekmelerin ufaltılmış hallerini bir arada görebiliyor, sekmelerin sırasını rahatlıkla düzenleyebiliyoruz. Bu yeniliğin ilginç tarafı sekmeleri gruplara ayırabiliyor oluşumuz, o anda hangi grup seçiliyse Firefox'un sekme çubuğunda o gruptaki sekmeler görüntüleniyor. Özellikle fazla sayıda sekme kullanmayı sevenler ve aynı anda birçok farklı işle uğraşması gerekenler için kolay kolay vazgeçilemeyecek bir fonksiyon olmuş.

Artık istediğimiz bir siteyi sekme çubuğuna sabitleyebiliyoruz. Bu şekilde sekmelerin yanına sabit simgeler ekleyebiliyor oluşumuz eski tarzdan hem daha işlevsel olmuş, hem de daha hoş görünüyor.

Çoğu kullanıcının pek de hoşuna gitmeyen bir durum Firefox 3'te böyle bir özellik olduğu halde 4'te tarayıcıdan çıkarken oturumumuzu(sekme ve pencereler) kaydetmek isteyip istemediğimizin sorulmuyor oluşu. Sadece Firefox açılış sayfasını değiştirmemiş olanlarda “önceki oturumu kurtar” diye bir seçenek çıkıyor, diğerleri için iş işten çoktan geçmiş oluyor(evet çok saçma =)) Her ne kadar kullanıcının görebildiği ayarlar arasından halledilemese da bu sorunun bir çözümü var. Adres çubuğuna "about:config" yazıp config'i açtıktan sonra, “browser.showquitwarning” satırına çift tıklayıp değeri true yaparsak açılıyor kaydedip kapatma özelliği. Neden insanları verilerini koruyabilmekten mahrum bırakmışlar bilmiyorum ama ayarı bu şekilde değiştirmekte fayda var.

Firefox 4'le gelen yeni özelliklerden ve farklılıklardan bahsetmeye çalıştım, umarım yararlı olmuştur bu yazı. Görünüşe çok fazla önem verdikleri dikkatimizi çekiyor, birçok değişiklik yapılmış daha estetik bir görünüm elde edebilmek için ve çok da güzel olmuş. Mozilla'nın programın beta ve release candidate süreci boyunca kullanıcılardan aldıkları geri bildirimleri oldukça önemsemeleri onları sevmek için yeterli bir neden, ne de olsa kullanıcı memnuniyetine önem veren pek firma kalmadı günümüzde. Üstünde çok da düşünmeye gerek yok aslında, bu programı yine Mozilla yaptı ve (Internet Explorer'ı saymazsak, ki saymayalım zaten) yine bütün dünyada en fazla sayıda bilgisayara kurulup en fazla kullanılan ağ tarayıcısı olacak. Onu vazgeçilmez yapan uçsuz bucaksız eklentileri, inanılmaz çeşitli tema ve Persona'larıyla sınırsız kişiselleştirme imkanı sunan Firefox'tan başka bir sonuç beklemek olmaz zaten.

Şu siteye de bir göz atmanızı tavsiye ederim: http://glow.mozilla.org

Kaynaklar