Herhangi bir kuruluşa bağlı olmayan, dijital ortamda p2p mantığıyla işleyen bir para birimidir. (p2p için daha ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz). 2008 yılında “Satoshi Nakamoto” kod adlı bir geliştirici tarafından kurgulanmış olan konsept, bugün daha yaygın alanlarda kullanılması konusundaki tartışmalarla gündeme gelmektedir. Bitcoin’in ne olduğu konusunda güzel bir özet içeren video -yu izlemenizi önererek yazıma başlıyorum.
Bitcoin, “cryptocurrency” olarak tanımlanmaktadır. Cryptocurrency ise herhangi bir merkeze bağlı olmayan ve finansal işlemleri kriptografi algoritmalarıyla sağlanmış olan para birimi anlamına gelmektedir. Ödeme işlemleri, bu konuda özelleştirilmiş bilgisayarlardan oluşan bir ağ tarafından kayıt edilir. Bu görevi üstlenen operatörlere “miner” denir. Kimin ne kadar Bitcoin’i olduğunu ve hareket dökümünü kayıt altında tutan sistem “chain” olarak tanınır. Miner’lar bu chain’ları genel bir hesap kayıt ortamına gönderir ki bu ortam ise “blockchain” olarak adlandırılır. Bu hesap hareketleri miner’lar tarafından “hash” adı verilen kodlara dönüştürülerek blockchain’a katılır, böylelikle blockchain’ın güvenilirliği sağlanmış olur. Güvenilir bir hash yazabilen miner’lar, sistem tarafından 25 Bitcoin (yaklaşık 3500$) ile ödüllendirilir. Böylelikle yeni Bitcoin’ler dolaşıma katılmış olur.
Bitcoin'ler “wallet” adı verilen adreslerde saklanır ve bu adresler web servislerinde, bilgisayarınızda veya cep telefonunuzda saklanabilir. ”Wallet”lar herkese açık adresli ancak özel anahtarlı sistemlerdir. Bu kilit sistemini kriptografi algoritmaları sağlar. Yani birine kilitli cüzdanınızla ödeme yapacağınızı düşünün; o cüzdanın anahtarını açmadığınız sürece, diğer kişi cüzdanı elinde tutsa bile paranızı alamaz. Ayrıca içerisine wallet yerleştirilmiş bir mobil cihazla ödeme yaparken QR Code’dan ve NFC teknolojisinden yararlanılabilir. Bitcoin'in avantajlarından en önemlisi, finansal işlemler için ödenen verginin diğer yaygın yöntemlere göre daha düşük olmasıdır. Mesela milyon dolarlara karşılık gelen Bitcoin ödemesine, bu para biriminden birkaç penilik bir vergi ödersiniz. Bitcoin walletınızı cihazınıza yüklediğiniz anda, ilk Bitcoin adresinizi yaratmış olursunuz. Bundan sonraki her istediğiniz anda, walletınızı yeni bir adres oluşturmak için kullanabilirsiniz. Para transferleri bu adresler üzerinden gerçekleştirilir. E-mail mantığıyla aynıdır fakat adresler tek kullanımlıktır.
Bitcoin’leri Bitcoin gambling sitelerinde, bağış yapmada, https://www.bitcoinshop.us/ gibi her çeşit ürünü barındıran alışveriş sitelerinde, online servislerde, bazı bar ve restoranlarda ve Bitcoin hediye kartları satın almada kullanabilirsiniz. Daha şimdiden bu kadar yaygın alanlarda kullanılabiliyor oluşu, günümüz dünyasında hızla yükselen bir trend olduğunun kanıtı.
Bitcoin’i mining ile kazanmak standart bilgisayar kullanıcıları için oldukça zorlu bir süreç. Bunun için yüksek performanslı bilgisayarlar kullanılması gerekiyor, ancak söylediğim gibi standart kullanıcı için bu hem gereksiz bir yatırım, hem de ulaşılması güç bir kaynak olabilir. Bu yüzden alternatif Bitcoin kazanma yöntemlerinden bahsedeceğim. Bitcoin’ler; reklam izleyerek/tıklayarak, casino oyun ve bahis siteleri aracılığıyla ve çeşitli çekilişler aracılığıyla kazanılabilir. Bunların her biri için internette oldukça fazla site var. Tabi bunların hepsinin dışında “gerçek” parayı kullanarak Bitcoin alma alternatifiniz de var :)
Avantajları, düşük enflasyon riski, güvenli, ucuz ve basit olması ve naklinin kolay olması; dezavantajları, değiş-tokuşunun zor olması, çok yeni olması ve istikrarsız olması olarak özetlenebilir. İzlenememesini ise hem avantaj, hem de dezavantaj olarak görebiliriz.
Kaynaklar:
- http://www.washingtonpost.com/blogs/the-switch/wp/2013/11/19/12-questions-you-were-too-embarrassed-to-ask-about-bitcoin/
- http://www.coindesk.com/information/what-is-bitcoin/
- http://www.coindesk.com/information/how-bitcoin-mining-works/
- http://en.wikipedia.org/wiki/Bitcoin
- http://bitcoin.org/en/how-it-works
- http://raszl.com/blog/bitcoin-benefits-and-risks