Birkaç ay önce kaldığımız yerden devam ediyoruz bir fotoğrafın yolculuğu adlı yazımıza. iPhoto adlı yazılımla yapabileceğiniz ilginç şeyler asıl şimdi başlıyor. Çünkü iPhoto'yu benzerlerinden ayıran en önemli özelliklerle fotoğraflarınızı kategorileme ve yayımlama bölümlerinde karşılaşacaksınız. MacOS X için özel olarak Apple tarafından üretilen iPhoto, iLife adlı uygulama paketinin bir üyesi. (Hatırlarsanız daha önce aynı paketten iWeb adlı yazılımı da incelemiştik.) İlk olarak 2002 yılında piyasaya sürülen iPhoto'nun son sürümü ise (şimdilik tabi :) ) 6 Ocak 2009 yılında duyurulmuştu. Tarihine de kısaca değindikten sonra gelin fotoğraflarımızla nasıl başa çıkıyor iPhoto görelim.
Sıra Düzenlemede
Fotoğraf çekmek çok kolay olabilir; ancak binlerce fotoğrafınız olduğunda bunları nasıl arşivleyeceğiniz ve aradığınızı her zaman bulmanızı sağlayacak bir düzen çok da basit olmayabilir. iPhoto'nun işlevselliği de şu anda devreye giriyor: Fotoğraflarınızı içindeki insanlara, çekildiği yerlere ve ne zaman çekildiğine göre ayırabiliyorsunuz.
Yüzlere Göre Arşivleme (Faces)
Benim iPhoto yazılımının en sevdiğim ve en takdir ettiğim özelliği olduğu için buradan başlamak istedim. Facebook'taki etiketleme sistemini hemen hemen biliyorsunuzdur, insanları görünce tıklıyoruz arkadaşlarımız çıkıyor ve etiketliyoruz. Ancak iPhoto'daki durum çok daha farklı: Daha önce tanımladığınız arkadaşlarınız varsa, yani daha önceden birkaç fotoğrafa 'bunun adı Mrs. Brown' dediyseniz, yeni yüklemelerinizde o insanı bulup, o insanın fotoğraflarının olduğu arşive kendisi ekliyor. Daha sonra o insanın (aslında o yüzün demek daha doğru) klasörünü açtığınızda onun olduğu bütün fotoğraflara ulaşabiliyorsunuz. Bunun için de güçlü bir yüz algılama algoritmasına (face detection) ve yüz tanıma algoritmasına (face recognition) ihtiyaç duyuyor iPhoto; çünkü şaşması neredeyse binde birlerde (en azından kendi deneyimlerime göre binlerce fotoğraf içerisinden 2-3 fotoğraf ya çıkıyor ya çıkmıyor bir klasörde). Yandaki ekran görüntüsünde de görebileceğiniz gibi, yüzün önden, yandan, ters, düz, yamuk çıkmasının önemi olmadığı gibi, fotoğrafın ışık düzeyinin veya yüzdeki mimiklerin de yüz tanımaya hiçbir negatif etkisi olmuyor. Böylece kolaylıkla isim etiketleri ekleyebiliyorsunuz fotoğraflarınıza, gerisini zaten iPhoto hallediyor.
Lokasyonlara Göre Arşivleme (Places)
Bu biraz daha güncel teknolojiye dayanan bir özellik, çünkü fotoğraflarda çekilirken kameralar tarafından gömülen lokasyon bilgisine göre otomatik arşivleme yapıyor. Bu da bu özelliğin iPhoto tarafından yapılmasını istiyorsak GPS bilgisi alıp kaydedebilen bir makinemiz olmasını gerektiriyor, tabi bir iPhone da iş görür :) Ama ne iPhone'unuz ne de GPSli bir kameranız yoksa hala kendi yer etiketlerinizi kendiniz ekleyebilirsiniz. Sadece fotoğrafın çekildiği yerin ismini yazmaya başladığınızda iPhoto size bir dizi yer ismi sunacak ve bunların içinden seçebilirsiniz. Çoklu yer imi eklemeyi ise bir aktiviteyi (birazdan anlatacağım), bir albümü veya bir grup fotoğrafı seçtiğinizde iPhoto hepsine birden dilediğiniz yer etiketini atayacaktır. Ayrıca eğer girdiğiniz yeri iPhoto otomatik olarak göstermediyse, 'New Place' diyerek istediğiniz yeri ekleyebilirsiniz: Karşınıza Google Maps açılacak ve burada pinlediğiniz yerin bilgisi fotoğrafınıza eklenecektir. Eğer çok spesifik bir yeri aramıyorsanız, sadece pinin etrafındaki çemberin çapını arttırarak tüm içindeki bölgeyi yeriniz olarak işaretleyebilirsiniz. Etiketledikten sonra bu fotoğraf arşivlerine ulaşmak istediğinizde de, hemen solda 'Faces' sekmesinin altında bulunan 'Places' sekmesine tıkladığınızda şekildeki gibi bir harita karşılayacak sizi. Harita üzerinden fotoğraflarınızı bulabileceğiniz gibi, sütün tarayıcısından ülke, şehir, mahalle ve ünlü mekanlara kadar özelleşip buradaki fotoğraflarınızı görebilirsiniz.
Aktivitelere Göre Arşivleme (Events)
Açıkcası benim sürekli kullandığım arşivleme yöntemi, çünkü tabi ki mekanlara ve kişilere göre de arşivliyorum ama kronolojik sıranın yeri bir başka. Kronolojik sıra derken, sadece bu bundan önce çekilmiş, bu sonra yüklenmiş şeklinde değil, aktvitelere göre arşivleme seçeneği çok kullanışlı. Kendisi zaten fotoğraf her yüklemede otomatik olarak zaman etiketlerinden aktiviteleri kendisi oluşturarak size sunuyor, aynı gün veya yakın zamanlarda çekilen fotoğrafları grupluyor, ama bu aktivite albümlerinde değişiklik yapmak isterseniz fotoğrafları oradan oraya atmak, sıralamak, düzenlemek o kadar kolay ki. Bu noktada iPhoto'nun touchpad ile uyumu gerçekten takdireşayan bırakıyor insanı. Daha sonra bu aktivite albümlerine kişi bilgisi ekleyebilir, yer bilgisi ekleyebilir ve dilediğiniz gibi isimlendirebilirsiniz. Ayrıca albümlerin bir güzel tarafı da, 'Events' sekmesi açıkken imlecinizle bir albüm kapağının üzerinde sağa sola gezindiğinizde albümün içindeki resimlerin birer birer kapaktan geçtiğini göreceksiniz. Albümlerinizi açmadan bu şekilde de gezebileceğiniz glbl, istediğiniz fotoğrafta boşluk tuşuna basarak o fotoğrafı albüm kapağı da yapabilirsiniz.
Haydi Yayınlayalım!
iPhoto'nun kullanışlı özelliklerinden bir diğeriise sanal ortamda tek tıkla albümlerinizi yayınlayabilmeniz. Fotoğraflarınızı paylaşabileceğiniz tek ortam da sunmuyor iPhoto, dilerseniz MobileMe galerinizde, dilerseniz Facebook albümlerinizde, dilerseniz de Flickr'da yayınlayabiliyorsunuz.
MobileMe
Aslında tüm aletlerinizi güncel tutmaya yarayan MobileMe, iPhoto kütüphanenizden online bir galeri yaratmanızı sağlıyor. Yine sadece istediğiniz fotoğrafları ve/veya albümleri seçerek yukarıdaki görüntüde sağ alt köşede gördüğünüz MobileMe butonuna basmanız yeterli. Bu galeride istediğiniz fotoğrafları genel ve özel yapabilirsiniz, ayrıca ziyaretçiler de istedikleri fotoğrafları indirebilir veya basabilir ve hatta galerinize kendi fotoğraflarıyla katkıda bile bulunabilir.
Yine yukarıdaki fotoğrafta soldaki listede görüldüğü gibi, Facebook'ta albüm yayınlamak da çok kolay. Sadece albümü ve/veya fotoğrafları seçerek sol alttaki Facebook butonuna basmanız yeterli. Daha sonra Facebook ile bağlantı kurulacak ve şifreniz sorularak albüm gizliliğine karar vereceksiniz. Gerisi tamamen iPhoto'ya kalmış. Evet evet, yanlış duymadınız tamamen: iPhoto'da Faces kullanarak etiketlediğiniz yüzler bile Facebook'ta isim etiketleri olarak aktarılıyor!
Flickr ve Diğerleri
Bu sefer de tek tıkla paylaşabileceğiniz fotoğraflar Flickr'da. Ayrıca fotoğraflarınızı paylaştığınızda, iPhoto'da Places kullanarak yer etiketi eklediğiniz fotoğraflar Flickr'da foroğraf haritalarında görülecektir. Bütün bu sanal ortamlar yerine geleneksel e-maili seçmek isterseniz de yine iPhoto yanınızda. Mail düğmesine tıklayarak fotoğrafın gönderilecek boyutunu seçmeniz yeterli. Ayrıca iPhoto'nun iLife paketindeki diğer uygulamalarla entegrasyonu ise mükemmel. iMovie'ye resim ve videolarınızı atarak filmlerinize renk katabilir, iWeb'de kendi dizaynınızla yaratacağınız albüm izleyicilerde iPhoto kütüphanenizden yararlanabilir, iWork'te her türlü sunumunuza iPhoto'dan resim katabilir, fotoğraflarınızdan ayrılamıyorsanız da iTunes ile senkronize ederek her zaman yanınızda taşıyabilirsiniz.
Peki bu kadar işlevin yanında verimi nasıl? Açıkcası Faces kullanırken veya çok büyük aramalar yaparken biraz yormuyor değil, ancak bu fotoğraf arşivinizin kalınlığıyla da çok yakından ilgili tabi. Onun dışında ilk bölümde anlattığım fotoğraflar üzerinde oynarken az seçeneğiniz olması bir dezavantaj gibi görülebilir; ama zaten iPhoto'nun amacı resimler üzerinde oynamak değil, resimleri organize etmek. Böyle düşünüldüğünde resimlerde düzenleme yapmanın fazladan konulmuş bir fonksiyon olduğu kanısına bile varabilirsiniz. Yazı dizimizi böyle bitirirken yararlı bir yazı olduğunu düşünüyorum, umarım sizler de bir fotoğrafın yolculuğunda iPhoto ile neler neler yaşadığını görerek bu yazılımın fonksyonelliğinden memnun kalmışsınızdır. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere, tüm okurlarımıza iyi tatiller.