Merhabalar,
Geçen ayki sayımızda kurduğumuz GNU/Linux dağıtımını hem kendimiz, hem de geliştiriciler için nasıl daha verimli kullanabiliriz sorusunu kendimize sormuş, örnek olarak da Pardus kurulumuyla ve kurulumdan sonra ne yapabilirizden bahsetmiştik.. Şimdi yardım kaynaklarından bahsetmeye devam edeceğiz..
Pars gibi Linux - PARDUS LINUX
Sloganı "Pars gibi Linux" olan bir foruma geldik şimdi de.. Pardus'un çıkmasından itibaren Pardus'a ve Linux'e destek veren en uzun süreli forumlardan biri.. Bir çok sorunuzu aradığınızda cevabını bulabileceğiniz, herhangi bir sorun hakkında yorumları okuyabileceğiniz bir forum. Ayrıca sitenin kendine ait wikisi ve gezegeni de bulunmakta.. Tabi sadece kullanıcılardan oluşan bir site olduğu için, verilen cevapların sonucunda alacağınız mesuliyetin kendinize ait olacağını belirtmek isterim.. Wiki ve birazdan anlatacağım e-posta listelerinde geliştiricilerin yer alması sebebiyle alacağınız cevapların güvenilirlilik oranı daha yüksek olacaktır..
E-POSTA LİSTELERİ / liste.pardus.org.tr
Aslında en önemlileri en sona bırakmışım :P ama yok yok, bilerek böyle yaptım, bundan sonra anlatacaklarıma daha dikkat etmeniz sizin açınızdan da Pardus açısından da daha önemli olacaktır.. Belki şöyle bir çizgi çizebiliriz, e-posta listelerinden itibaren anlatacaklarım, sizin sistemi öğrenmenizin yanında herhangi bir hata durumunda yahut geliştirmeye yönelik bir fikirde Pardus'a nasıl bir katkı yapabileceğiniz üzerinedir..
Linux hikayesinin Finlandiyalı Linux Torvalds'ın e-posta listelerine attığı bir e-posta ile başlamasından dolayı, nostaljik bir önemi de bulunmaktadır e-posta listelerinin.. Ama asıl önemi, yazılanların arşivlenip internet üzerinden görülmesiyle ortaya çıkmaktadır. Bu sayede listelere soru sormadan önce anahtar kelimelerle yapacağımız bir araştırma çok daha çabuk şekilde sorunumuza cevap bulmamızı sağlayacaktır.. http://liste.pardus.org.tr/mailman/listinfo adresinden de ulaşabileceğiniz şekilde Pardus projesinde kullanılan herkese açık e-posta listelerini göreceksiniz.. Yanlarında açıklamaları yazmakta zaten, ancak bazı listelerin üzerinde önemle durmak istiyorum ben:
- Pardus-kullanicilari: trafiği en yüksek olan e-posta listesi. Ama buna rağmen işletim sistemiyle içli dışlı olmak isteyenlerin ya da internette Pardus'ta karşılaştığı herhangi bir sorunla ilgili yeterli döküman bulamayan birinin ilk başvurabileceği listedir.. öncelikle google'da "sorunum şu pardus kullanicilari" kelimeleriyle aratıp e-posta arşivinde daha önce bu konuda bir tartışma geçmiş mi araştırılır. Cevap olumsuzsa sorunu en iyi tarih edecek kelimeler başlığa seçilerek, e-postada derdimiz anlatılıp, e-posta pardus-kullanicilari@pardus.org.tr adresine gönderilir.
- gelistirici: Pardus geliştiricilerinin sistem üzerine tartışmalar yaptığı, projenin yönelimi, evrimi hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin takip etmesinin yararlı olacağı e-posta listesi.. Teknik bir listedir, projeyle yakından ilgilenmeyenlere anlamsız gelmesi muhtemel.. Sadece SVN hesabı olan geliştiricilerin yazabildiği bir listedir.
- Bugzilla: Hata takip sistemine girilen bütün mesajların maille iletildiği listedir.. Gelistirici listesi kadar ağır tekniklikte olmasa da, proje ve yazılımların kararlılığı hakkında bilgi edinmek isteyenlerin takip etmesi gerektiği e-posta listesidir.. Hata Takip Sistemi hakkında ayrıntılı bilgiyi biraz sonra vereceğim.
E-posta listeleri hakkında söyleyeceğim en son söz ise: atacağınız e-postanın konusu hakkında daha önce benzeri bir tartışma yaşanıp yaşanmadığını araştırmanın, nette bulamadığınız soruları e-posta listelerine sormanın listelerinin kullanım amacına yardım edeceğini unutmamanız.
IRC Kanalları, Sohbet Kanallarında Soru Sormak ve Konversation Programı
80lerin sonunda 90ların başında çocuk olup da ortaokul zamanlarında MIrc'den chat yapanlar bilirler, "asl, pls?" sorularını :)) Tabi ki internetteki bu sohbet odaları PARDUS'un yararına da kullanılabiliyor.. Pardus'unuzla beraber gelen Konversation programını başlattığınızda pardus kanalına bağlı olarak sohbet etmeye hazır oluyorsunuz.. Direk sohbet etme imkanınız olduğu için, aceleniz varsa ve tabi ki şansınız da varsa :) sorunuza cevap verebilecek bir pardus gönüllüsünü buradan bulabilirsiniz.. Yine de insanlar kendi zamanlarından feragat edip bu kanalda size yardımcı olmaya çalıştıklarını unutmamanız gerekli, sorduğunuz sorunun cevabını bilmiyor da olabilirler. IRC ve Konversation hakkında ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız şu linkleri takip edebilirsiniz: NASIL:IRC kullanımı ve komutları Özgürlük için'deki Konversation Yorumu
HATA TAKİP SİSTEMİ – BUGZİLLA
İnternette araştırdık, başımıza gelen herhangi bir sorunun bizden kaynaklanmadığını gördük, hatta kullanici listesini takip edenler (belki tekrar söylüyorum ama :) aralarında geliştiriciler de bulunmakta) bunun bir hata olduğunu ve hata takip sistemine hatayı girmemiz gerektiğini söylediler.. O zaman buyrun bakalım şöyle "Böcek Cehennemine" :D (hani hatalar kapanıyor, bir tanesi bile geliştiricilerin elinden kaçmıyor ya =) böcekler için cehennem olsa gerek o yüzden :) )
http://bugs.pardus.org.tr/ adresine gittiğinizde gayet basit bir arayüzle hata takip sistemine gelmiş oluyorsunuz.. Sitede de denildiği gibi Bugzilla Kullanım Belgesi'ne bakarak Bugzilla'yı nasıl kullanabileceğiniz konusunda fikir sahibi olmuş olursunuz.. Ne yazık ki bu belge şimdilik ingilizce.. Ama yardımımıza Pardus Wiki'si koşuyor ve Hata Raporlamak belgesi ile hata takip sistemiyle biraz daha yakından ilgilenip hata ayıklamak isterseniz de Hata Kaydı Ayıklamak belgeleri karşımıza çıkıyor.
Elinizden geldiğince özen göstermeye çalışın hata girdisi girerken, ama kendinizi kalıba sokmayın, "yanlış yere girersem acaba" gibisinden tereddütleriniz olmasın.. Yanlış girilen hata kayıtları, hata kayıt sistemini takip edenler tarafından doğru yerine yönlendirilebiliyor, hata olmadığı düşünülen kayıtlar da kapatılabiliyor.. Hata olduğunu düşünüyorsanız çekingen davranmayın ve Pardus'un gelişimine bir nebze de olsa siz de katkıda bulunun.
Sonuç
Elimden geldiğince Pardus örneğiyle birlikte bir Linux işletim sistemi'nin özgür yazılım camiasıyla irtibat halinde olarak nasıl verimli kullanılabileceğini anlatmaya çalıştım.. İşletim sisteminizle ilgili herhangi bir sorunla karşılaştığınızda bu yazıdaki sırayla takip etmeniz hem sizin hem de camianın içinde olan, özgür yazılıma gönül vermiş insanların yararına olacaktır.. Tabi ki bu liste keskin çizgilerle çizilmiş değildir, Wiki'ye bakmadan IRC sohbet odasına sorunuzu sorarsınız, büyük ihtimalle de Wiki'deyse sorunuzun cevabı, sohbet odasındaki bir kullanıcı sizi o bağlantıya yönlendirecektir :)
Bu iskelet aslında sadece Pardus-Linux ve diğer Linux Dağıtımları için geçerli değil, diğer bir çok Açık Kaynak Kodlu Özgür Yazılım Projelerinde de geçerlidir.. Program Düzeyine inersek Amarok olsun, mplayer olsun, bu programların da Kullanicilarinin oluşturduğu forumlar, e-posta listeleri hata kayıt sistemleri bulunmaktadır.. Üç aşağı beş yukarı aynı yapı hakimdir.
Yazımın yararlı olacağını umuyorum, yazımı bitirmeden önce Türkiye'de Linux konusunda ilgili insanların bulunduğu, Pardus Projesinde yer alan geliştiricilerin bir çoğunun zamanında çeşitli kademelerinde görev aldığı bir dernek olan Linux Kullanıcıları Derneği'nden (LKD) söz etmek istiyorum. http://lkd.org.tr/ adresinden derneğin ana sayfasına ulaşabilirsiniz. Ayrıca http://liste.linux.org.tr/ adresinden LKD e-posta listelerine ulaşıp, ilginizi çeken listelere üye olabilirsiniz.
Pardus dışındaki Fedora, Gentoo, Debian, Ubuntu, Suse gibi Linux Dağıtımları hakkında kafanıza takılanları sorabileceğiniz bir merci olduğu için LKD e-posta listelerinden bahsetme gereği duydum..
Ayrıca Özgürlük için sitesinde de Hata Bildirimi ve Pardus'ta Yardım Alma Yollari adli iki ayrı belge daha bulunmakta.. Bahsettiğim konular hakkında daha ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız bu sayfalara da göz atmanızı tavsiye ederim.
Özgür Günlere