İstanbul, ne güzel şehir değil mi? Özledim gerçekten..
Evet İstanbul'dan sözedeceğim size bu ay, uzun bir aradan sonra.
Bir ekran görüntüsü kaydetme programı olan Istanbul'dan... Istanbul isimli bu programı kullanarak ekranınızın tamamını ya da bir bölümünü farklı seçeneklerle kaydedebilirsiniz. Peki bir insan kendi ekran görüntüsünü niye kaydetmek ister ki? Mesela sevgilisiyle görüntülü sohbet eden biri sevgilisinin görüntülerini, internetten televizyon izleyen biri de izlediği görüntüleri kaydetmek isteyebilir. Ya da bir programın nasıl kullanıldığını anlatmak isteyen biri bu iş için bir video kullanabilir. Hatta bu sayede, bu yazılarımızın yerini videolar da alabilir :)
Ne diyorduk, İstanbul azizim, güzel şehir :)
İlk olarak Istanbul'un Linux tabanlı işletim sistemleri için geliştirilmiş bir program olduğunu söylmek istiyorum. Bu sebepten dolayı Windows ya da Macos'ta bu programı kullanamazsınız.
Istanbul adlı programı bilgisayarınıza kurmak için paket deponuzda "istanbul" diye aratıp bulmanız gerekiyor. Eğer kullandığınız dağıtımın paket deposunda Istanbul yoksa, Istanbul'un sitesindenprogramın kaynak kodunu indirip kendiniz derleyebilirsiniz.
Programı başarıyla kurduktan sonra, Uygulamalar (Applications) menüsünün altındaki Çokluortam (Sound & Video) kısmında "Istanbul Desktop Session Recorder" başlığıyla bulabilirsiniz programı. Buna tıkladığınız zaman, program açılacak ve ekranda, saatin yanında, programın çalışmaya hazır olduğunu ifade eden kırmızı bir nokta şeklindeki program ikonu oluşacak. Bu durumdan, programın başarıyla calıştığını ve kayıt yapmaya hazır olduğunu anlayabiliriz.
Saatin yanında bulunan bu kırmızı ikona tıklayarak kayıt işlemini başlatabilirsiniz. Bu durumda kırmızı yuvarlak şeklindeki ikon, gri bir kare şekline dönüşecek ve bu arada kayıt başlamış olacak. Rengi ve şekli değişen ikona tekrar tıkladığınızda ise kayıt işlemi duracak ve program size dosyayı hangi isimle kaydetmek istediğinizi soracak. Açılan bu pencerede çektiğiniz videoyu kaydetmeden izleyebilir, kendi belirlediğiniz bir isimle bilgisayarınıza kaydedebilir, ya da videoyu bilgisayarınıza kaydetmekten vazgeçip pencereyi kapatabilirsiniz.
Programı yeni başlattığınızda, kaydetme alanı olarak bütün ekran seçili olacak. Diğer seçenekler ise sizin tarafınızdan en son seçilmiş halde kalacaktır.
Peki bu seçenekleri nasıl değiştirebiliriz ? Programı başlattığımızda saatin yanında duran kırmızı ikona sağ tıklayarak menüyü görüntüleyebiliriz.
Menünün ilk seçeneğinin "About" olduğunu göreceksiniz. Buna tıklarsanız programın sürümü, lisansı gibi birkaç kısa bilgi içeren küçük bir pencere açılacak.
Menünün ikinci seçeneği ise "Select Area to Record" (Kaydetmek için alan seçiniz). Buna tıklayarak, ekranın tamamı yerine sadece bir kısmını kaydetmek için kaydedilecek bölümü seçebilirsiniz. Bunun için tıkla-sürükle-bırak yöntemini kullanmanız gerekiyor. Böyle bir durumda program sadece, çapraz köşeleri, ilk tıkladığınız nokta ve tuşu bıraktığınız nokta olan bir dikdörtgen alanı kaydediyor.
Diğer seçeneğimiz "Select Window to Record" (Kaydetmek için pencere seçin). Buna tıkladıktan sonra kaydedilmesini istediğiniz pencereye tıklıyorsunuz. Böylece kayıt işlemini başlattığınızda sadece seçtiğiniz pencere kaydediliyor. Eğer kaydedeceğiniz pencereyi seçtikten sonra, kayıt işlemine başlamadan önce seçtiğiniz pencerenin yerini değiştirirseniz sorun yok, program yine sizin seçtiğiniz pencereyi kaydediyor. Ama şuna dikkat etmelisiniz ki, eğer kayıt işlemini başlattıktan sonra pencereyi kapatır, ya da yerini değiştirirseniz, kayıt alanı, pencerenizle birlikte hareket etmiyor, kaydetmeye başladığı alanı kaydetmeye devam ediyor.
Enteresandır, kayıt alanını değiştirdikten sonra, başka bir bölge ya da pencereyi kaydetmek için kayıt alanını tekrar değiştirebiliyor olmamıza rağmen, bu kayıt alanını, yine açılıştaki gibi tüm ekran yapamıyoruz. Bunu yapmak için programı kapatıp yeniden açmak gerekiyor.
Diğer üç seçenek ise "Record 3D" (3 boyutlu kaydet), "Record Mouse Pointer" (Fare imlecini de kaydet) ve "Record Sound" (Sesi kaydet). Bu özelliklerden dilediklerinizi, üzerine tıklayarak açabilir ya da kapatabilirsiniz. Aktif olan seçeneğin yanında bunu ifade eden tik göreceksiniz.
Bunlardan sonraki üç seçenek de kaydedilecek videonun boyutunu belirleyen seçenekler: "Full Size" (Tam boyut), "Half Width and Height" (Yarı yükseklik ve genişlik), "Quarter Width and Height" (Çeyrek yükseklik ve genişlik). İlk seçenek, kaydettiğiniz videonun orjinal boyutta olmasını sağlıyor. Ama eğer uzun bir video kaydedecekseniz ve daha az yer kaplamasını istiyorsanız, diğer seçenekler sayesinde yarı ya da çeyrek boyutta da kayıt yapabiliyorsunuz.
Menüdeki son seçeneğimiz de "Quit" (Çıkış) seçeneği. Buna tıklayarak programı kapatabiliyorsunuz.
Unutmadan, Istanbul, videoyu kendi seçtiğiniz isimde, uzantısız olarak, ogg formatında kaydediyor. Ogg formatı için de yaygın uzantı 'ogg'dir. Bunu da belirtmiş olalım.
Ayrıca Komut satırında 'ogginfo' komutu ile kaydettiğiniz video hakkında bilgi edinebiliyorsunuz:
[alaettin@zubaroglu e-bergi.com]$ ogginfo video.ogv
Processing file "video.ogv"...
New logical stream (#1, serial: 136dbc19): type theora
Theora headers parsed for stream 1, information follows...
Version: 3.2.1
Vendor: Xiph.Org libTheora I 20071025 3 2 1
Width: 1280
Height: 800
Total image: 1280 by 800, crop offset (0, 0)
Framerate 10/1 (10.00 fps)
Pixel aspect ratio 1:1 (1.000000:1)
Frame aspect 1.600000:1
Colourspace unspecified
Pixel format 4:2:0
Target bitrate: 0 kbps
Nominal quality setting (0-63): 16
Theora stream 1:
Total data length: 565323 bytes
Playback length: 0m:09.900s
Average bitrate: 456.826667 kb/s
Logical stream 1 ended
[alaettin@zubaroglu e-bergi.com]$Son olarak da, programın isminin neden Istanbul olduğunu söyleyeyim isterseniz. Programın geliştiricisi (Zaheer Abbas Merali), 25 Mayıs 2005 günü İstanbul'da yapılan Liverpool - Milan final maçını Liverpool'un kazanması üzerine duyduğu sevinçten dolayı programına Istanbul adını verdiğini söylüyor :)
Bu sayılık, bana verilen satır sayısının sonuna geldik, gelecek sayımızda, başka bir yazıyla tekrar sizlerle olmak dileğiyle :)
Herkese mutlu yıllar ...