Merhaba sevgili E-bergi okuyucuları. Hepimizin tatlı bir yeni yıl heyecanı yaşadığı bu günlerde, biz de yeni yılı yeni bir E-bergi'yle karşılamanın mutluluğu içerisindeyiz. Bugün karşınıza yine güzel bir programla geldim, özellikle müziğe ilgisi olanları cezbedecek olan bu programımızın ismi GNU Solfege. GNU Solfege şu ana kadar bir rakibine rastlamadığım bir program, ben de müzik ile ilgilendiğim için zamanında böyle bir şeyi çok aramıştım, madem buldum sizinle de paylaşayım dedim. Buyrun başlayalım:
Nedir?
"Smarten your ears!" sloganıyla yola çıkan GNU Solfege, gerçekten müzik kulağını geliştirmek isteyen herkese kapılarını ardına kadar açıyor. Geniş egzersiz seçenekleri sayesinde her dalda ayrı ayrı uzmanlaşmanıza yardımcı oluyor. Hatta yeni versiyonlarında derslere yer verileceğine dair vaatler bile var. Zaten açık açık ders olarak göstermese de Solfege, zaten alıştırmaları sayesinde eğitim verir gibi çalışma yapmanızı sağlıyor. Harici bir kaynaktan (örneğin wikipedia) aldığınız bilgileri burada pratiğe dökerek kendi kendinize özel ders verebilirsiniz.
Nasıl?
Diyelim ki sizi ikna ettim bu programı deneme konusunda, peki o zaman ne yapacaksınız? Tabii ki yazının devamını okuyacaksınız :p Solfege hem Linux platformunda hem de Windows'ta çalışan bir programımız. Kurulum dosyalarını GNU Solfege Resmi Sitesi'nden indirebilirsiniz. Eğer sisteminizde halihazırda bir MIDI oynatıcı yoksa Solfege'i kullanmak için bir MIDI oynatıcıya da ihtiyaç duyabilirsiniz. Bunu da yine açık kaynaklı olan Timidity++ programıyla giderebilirsiniz. Timidity++'ı kurduktan sonra Solfege'in Preferences("Seçenekler") penceresinden MIDI oynatıcı olarak Timidity++'ı Solfege'e tanıtabilirsiniz. Eğer Linux kullanıyorsanız tavsiyem olabildiğince paket yöneticisini kullanmanız, zaten paketleri popüler paket depolarında mevcut.
Ne İşe Yarar?
Şimdi de sıra geldi hocanızın yeteneklerini size bir bir anlatmaya. Elimden geldiğince bunun bir bilişim dergisi yazısı olduğunu hatırlayıp, çok müziksel anlatmamaya çalışacağım. Programı açtığınızda menüsünde "File" ve "Help" kısmını saymazsak 7 tane bölüm var, bunlar:
- Intervals (Aralıklar)
- Chords (Akorlar)
- Scales (Diziler)
- Rhythm (Ritim)
- Misc (Çeşitli)
- Theory (Teori)
- Tests (Testler)
Ayrıntılı olarak bu sekmelerden nasıl faydalanabileceğimize bakalım:
1) Intervals (Aralıklar): Bu bölüm ses aralıklarını fark edebilmeyi geliştiriyor. Her bir aralık için 10larca test mevcut. Bu başlık altındaki testler:
- Ascending Melodic Intervals (Artan Melodik Aralıklar)
- Descending Melodic Intervals (Azalan Melodik Aralıklar)
- Melodic Intervals (Melodik Aralıklar)
- Harmonic Intervals (Harmonik Aralıklar)
- Sing Intervals (Aralıkları Seslendir)
- Compare Harmonic Intervals (Harmonik Aralıkları Karşılaştırma)
2) Chords (Akorlar): Bu da bizim akor yetimizi geliştirmemiz için ayrılmış kısım. Bir akorun 7li, 9lu akorlarını bulmaktan tutun da, akorları transpoze etmeye (kabaca başka bir sese ayarlamak diyebiliriz) kadar geniş bir yelpazede testler bulunmakta. Bu başlık altında karşımıza çıkacaklar:
- Chords in Root Position (Esas Durumundaki Akorlar)
- Inversions of Chords (Akor Dönüşümleri)
- Sing Chord (Akoru Seslendir)
- Sing Chord Tone (Akor Tonunu Seslendir)
3) Scales (Diziler): Bu kısımda da nota kalıplarını öğreniyoruz. Alt başlıklarımız şu şekilde:
- Major Scale and Its Modes (Majör Dizi ve Biçimleri)
- Melodic Minor Scale and Its Modes (Melodik Minör Dizi ve Biçimleri)
- Harmonic Minor Scale and Its Modes (Harmonik Minör Dizi ve Biçimleri)
- Harmonic Major Scale and Its Modes (Harmonik Major Dizi ve Biçimleri)
- Double Harmonic Scale and Its Modes (Çift Harmonik Dizi ve Biçimleri)
- Neopolitan Scale and Its Modes (Neopolitan Dizi ve Biçimleri)
- Neopolitan Minor and Its Modes (Neopolitan Minör Dizi ve Biçimleri)
- Hungarian Scale and Its Modes (Macar Dizi ve Biçimleri)
- Pentatonic Major Scale and Its Modes (Beş Tonlu Majör Dizi ve Biçimleri)
- Bebop Scales (Bebop Dizileri)
- Symmetric Scales (Simetrik Diziler)
- Scales Collection (Dizi Koleksiyonu)
4) Rhythm (Ritim): Sanırım bir oylama yapsaydım hakkında en çok bilgi sahibi olunan müzik terimi bu çıkardı. Bilmeyenler için, ritim bir dizede, bir notada vurgu, uzunluk veya ses özelliklerinin, durakların düzenli bir biçimde tekrarlanmasından doğan ses uygunluğudur. Şimdi Solfege programındaki ritimle ilgili kısıma bakalım:
- Rhythm (Ritim)
- Tap Generated Rhythms (Birebir karşılığı yok, mouse tıklamasıyla çalan ritmi kopyalamaya çalıştığınız bir bölüm, aynı zamanda benim en sevdiğim bölüm :) )
5) Misc (Çeşitli): Bu kısımda da kategori dışında kalan alıştırmalar bulunuyor:
- Intonation (Tonlama)
- Dictation (Notaya Dökme)
- Identify Tone (Tonu Tanımla)
- Misc Exercises (Çeşitli Alıştırmalar)
- Configure Yourself (Kendinizi Ayarlayın)
- Harmonic Progression (Harmonik Devamlılık)
- Hear Notes (Notaları Duy)
- Cadences (Kadans)
6) Theory (Teori): Bu da işin teorik bilgiyi test eden kısmı.
- Name Intervals (Aralıkları İsimlendir)
- Name Scales (Dizileri İsimlendir)
7) Tests (Testler): Kendinizi sınamak için testlerin bulunduğu bölümdür. Test konuları:
- Ascending Melodic Intervals (Artan Melodik Aralıklar)
- Descending Melodic Intervals (Azalan Melodik Aralıklar)
- Melodic Intervals (Melodik Aralıklar)
- Harmonic Intervals (Harmonik Aralıklar)
- Sing Intervals (Aralıkları Seslendir)
- Chords in Root Position (Esas Durumundaki Akorlar)
- Inversion of Chords (Akorların Dönüşümleri)
- Cadences (Kadans)
Sonuç
GNU Solfege müzisyenler ve müzikle uğraşanlar için inanılmaz bir fırsat. Amacımız birşeyler öğrenmek de olabilir, kulağımızı formda tutmak da olabilir, Solfege müziğe ilgi duyan herkesin her zaman bilgisayarında bulundurması gereken bir program. Biraz kurcalayınca sizin de çok hoşunuza gidecek. Hepinize iyi seneler diliyorum...