Merhaba arkadaşlar bu ayki biyografi bölümünde sizlere ilk dijital bilgisayarı tasarlayan Charles Babbage'tan ve tasarladığı makinelerden bahsedeceğim.

Charles Babbage, 26 Aralık 1791 ile 18 Ekim 1871 tarihleri arasında yaşamış bir matematikçi, filozof, makine mühendisi ve mucittir. Programlanabilir bilgisayar fikrini ortaya ilk o atmıştır.

Babbage'ın zamanında nümerik tablolar, hesaplama işinden sorumlu insanlar tarafından (bu insanlara computer deniyordu o zamanlar) hazırlanıyordu. Babbage bu hesaplama işinde yapılan hataları fark etti (Hataları gördükçe çıldırıyordu) ve bu tabloları mekanik olarak hesaplamayı kafasına koydu. Bu kararı vermesinde 3 faktör etkili oldu: düzensizlikten nefret etmesi, daha önce logaritmik tablolar üzerinde çalışmış olması ve halihazırda Wilhelm Schickard,Blaise Pascal ve Gottfiried Leibniz tarafından yürütülen hesaplama makinesi çalışmaları.

İlk tasarladığı makine Fark Makinesi (Difference Engine) oldu.Makine polinom fonksiyonların değerlerini, verilen ilk değerlere göre 10luk tabanda hesaplayabilecekti ve bu işlemi yaparken çarpma ve bölme işlemlerini kullanmak yerine sonlu farklar yönetminden faydalanacaktı.İlk fark makinesi 25,000 parçadan oluşuyordu, 13,600 kg ağırlığındaydı ve 2.4 m uzunluğundaydı.Ancak Babbage yeterli ödeneği almış olmasına rağmen bu makineyi bitiremedi.Daha sonraları Fark Makinesinin gelişmiş bir versiyonunu olan Fark Makinesi No.2 (Difference Engine No.2 )'yi tasarlasa da makineyi inşa etmedi.

1989 yılında Doron Swade ve grubu tarafından Londra Bilim Müzesi'nde Fark Makinesi No.2 üzerinde çalışılmaya başlandı ve 1991 de printer kısmı dışında makine tamamlandı.1998 yılında printer kısmı da Microsoft'tan gelen bağış ile tamamlandı. “Makine, Babbage'ın istediği gibi çalışıyordu.En ufak mantıksal tasarım hatası yoktu.1822 yılında Babbage tarafından tasarlanmıştı ama inşa edilmemişti.”diyor Swan ve ekliyor “Zaten Babbage 2 şeyiyle ünlüdür: bilgisayarlar icat etmesiyle ve bunları hiç bitirememiş olmasıyla.” :)

Diğer tasarladığı makine ise Analitik Makine'dir(Analytical Engine). Babbage , ilk Fark Makinesi'nin çöküşünden sonra daha karmaşık bir yapısı olan Analitik makine üzerinde çalışmaya başladı.İki makine arasında en önemli fark Analitik Makine'nin delikli kartlar(punch cards) yardımıyla programlanabilir olmasıydı. Delikli kart fikrini de Jaquard Loom'daki delikli kartlardan almıştı.Makine ayrıca sıra kontrolü (sequential control), dallanma(branching) ve döngü (looping) de yapabilecek ve ilk mekanik Turing-complete makine olacaktı.. (Tabi o makineyi tasarladığında bu kavramlar daha ortada yoktu.Ne kadar ileri görüşlü bir insan olduğunu buradan çıkarabiliriz sanıyorum:) )Fark Makinesi No.2 'yi de bu makineden sonra tasarlamaya başladı.

Babbage öldüğü yıla kadar üzerinde çalıştığı makinelerin hiç birini inşa edemedi. Peki bunun sebebi neydi?1991 yılında yapılabilen ancak onun zamanında yapılamamış olan şey neydi? Problem Babbage'ın kullandığı metallerdeydi. Parçaları Londra Bilim Müzesi'nde yapılan makinenin parçaları kadar hassas değildi,çünkü o zamanlar bu parçaları itinayla üretebilecek endüstri gelişmemişti,parçaları kendi üretmeye çalışmıştı. Ama imkansızlıktan kaynaklanan bu başarısızlıkları bugün onun bilgisayarın öncüsü olması gerçeğini değiştirmiyor; saygınlığı, günümüzde bilgisayara karşı artan gereksinim ile birlikte artmaya devam ediyor...

Kaynaklar: