Merhaba sevgili Ebergi okuyucuları,
Uzun bir aradan sonra tekrar birlikteyiz. Bu ay sizlere hepimizin bilgisayarlarımızda kullandığımız resim formatları hakkında bilgiler vermeye çalışacağım. Amacım bu kadar çok kullandığımız resimlerin arkasında yatan teknik detayları yakalamanız ve bu yazıyı okuduktan sonra ihtiyacınıza en uygun olan resim formatı ile çalışmanızdır. Haydi başlayalım.
“.bmp” formatı ile başlayalım. Bu formatın uzun adı “Bitmap”tir. Herhangi bir sıkıştırmaya maruz bırakılmadan kaydedildiği için diğer formatlara oranla diskte daha fazla yer tutar. Microsoft Windows işletim sistemi içindeki grafikler Bitmap türündedir. Bitmap’in kullanıcıya sunduğu avantajlar bu formatın basitliği ve Windows bilgisayarlarda kullanıldığı için geniş bir kullanıcı kitlesine hitap etmesi dir. Dezavantajı ise diskte çok yer tutmasıdır.
“.gif” formatı ile devam edelim. Bu formatın uzun adı “Graphics Interchange Format” yani “kendi içinde yer değiştiren grafikler formatı”dır. Bu format maksimum 256 renk desteği verebilmektedir. Bu özelliği bakımından renk bakımından zengin olmayan resim dosyalarında bolca kullanılmaktadır. Gif formatının 2 farklı çeşidi vardır. Bunlar 87a ve 89a’dır. 87a, 1987’de ilk çıkarılan gif formatına verilen addır. 1989’da ise 87a’ya eklenen anime edilebilme ve katmanlı görüntü saklayabilme özellikleri ile birlikte 89a ortaya çıkmış oldu. 89a’nın resim dünyasında çok önemli bir yeri var, özellikle internetin yaygınlaştığı günümüzde. 89a sayesinde resimler hareketli görüntüleri (animasyonlar) gösterebilmeye başladılar. Ayrıca katmanlı görüntü saklayabilmesi sayesinde internet hızları düşük olan ya da yüksek boyutlu resimleri net ortamında görüntülemek isteyen kullanıcılar resimler hakkında resmin hepsinin yüklenmesine gerek kalmadan bir fikir sahibi olabildiler. Katmanlı görüntü saklayabilme teknolojisinin işleme mantığı, tek seferde bir katman gösterilmesi ve dolayısıyla bir resim dosyasının boyutunun katman sayısı kadar parçaya ayrılarak ayrı ayrı bilgisayarımıza indirilmesine dayanır. Ayrıca gif dosyalarında belli bir alandaki belli bir renk devre dışı bırakılarak transparan resimler oluşturmak da mümkündür. Transparan resimler de webde çok rastladığımız bir resim türüdür.
“.png” formatıyla devam edelim. Bu formatın uzun adı “Portable Network Graphics” yani “portatif network grafikleri”dir. Gif formatının açık kaynaklı formatlar tarafındaki dengidir. Gif sadece 256 renk destekleyebiliyorken Png 16 milyon renk desteği verir. Bir resim dosyası düzenliyorsanız, düzenleme aşamasında ara adımlarda bu resmi kaydederken png formatında kaydetmeniz size avantaj sağlayacaktır; çünkü png veri kaybı yaratmadan çok geniş bir renk desteği sayesinde düzenlenecek bir resim dosyası için ideal formattır. Ayrıca katmanla çalışan çoğu resim düzenleme programında bir resim üzerinde çalıştığımız katmanlara ileride tekrar ulaşabilmek için png formatını kullanmalıyız. Düzenlenecek resim dosyası ile işimiz bitip son halini kaydediyorsak ve bu andan sonra düzenleme yapmayacaksak sıkıştırma düzeyi yüksek bir format seçmemiz (mesela jpeg) yararımıza olacaktır.
“.jpeg” formatıyla devam edelim. Bu formatın uzun adı “Joint Photographic Experts Group”dir. Resimden kayıp vererek resmin diskte kapladığı alanı azaltır fakat resmin kalitesini de düşürür. Jpeg formatında bir resmi jpeg formatında birden fazla kaydedersek her kaydedişimizde resmin boyutu düşecek ve aynı zamanda kaybolan veriler sebebi ile kalitesi de azalacaktır.
“.tiff” formatıyla devam edelim. Bu formatın uzun adı “Tagged Image File Format” yani “Etiketlenmiş resim dosyası formatı”dır. Bu format daha çok baskı yaparken kullanılır, çünkü bu formatın aygıta özel renk ayarlaması yapabilme özelliği vardır.
Son olarak “.raw” formatı ile bitirelim. Bu format halen standartlaştırılmamıştır. Farklı aygıtların farklı kodlamalarda raw formatlı resimleri olabilir. Daha çok dijital kameralar tarafından kullanılır ve tiff formatından daha az yer kaplar. Çoğu resim düzenleme programı halen raw formatlarını desteklememektedir çünkü standartlaştırılmamış bir formattır.
Bu yazımda sizlere resim formatları hakkında bilgi verdim. Hergün defalarca kullandığımız resimler hakkında detaylı bilgimiz olursa ihtiyacımıza yönelik formatları kullanarak performansımızı artırabiliriz. Daha sonraki yazılarda görüşmek dileğiyle ..