Çoğumuzun (hatta neredeyse hepimizin) bilgisayarının masaüstünde pek çok program kısa yolu, dosya veya klasör bulunur. Eğer bilgisayarda uğraştığımız şeyler 2-3 pencereden ibaretse, bu masaüstündeki simgelere erişmek o kadar çok dikkat dağıtıcı ve meşgul edici bir işlem olmaz. Fakat aynı anda çok fazla işe konsantre olduysak veya en basitinden çalıştığımız pencereyi simge durumuna küçültmek istemiyor ve aynı anda başka bir program açmak istiyorsak, bir şekilde “dosyanın/programın adını yazsam da iki saat aramakla uğraşmasam” diye içinizden geçirdiğiniz olmuştur :) KDE yazılımcıları da buna Katapult uygulamasını yaratarak bir çözüm bulmuşlar. Katapult sözcüğü simgesinden de anlaşıldığı üzere “sapan” veya “mancınık” anlamlarına gelmekte. Alt+F2 tuşlarıyla programı başlatabilir, Alt+Space tuşlarıyla da açılan küçük kutucuğa başlatmak istediğiniz uygulamanın adını yazabilirsiniz. Siz daha ilk harfleri girerken katapult programınızı bulur, yani tam ismini girmeniz de şart değildir. Katapult yalnızca KMenu’de dizinlenmiş olan uygulamaları ve ev klasöründeki dosya ve/veya alt klasörleri bulur.

Katapult yalnızca uygulama veya dosya açmakla kalmaz, pek çok uygulamayla tümleşik çalışır. Örneğin hesap mı yapacaksınız? İşleminizi girip enter’a bastığınızda sonucu verir. Veya Amarok’ta şarkı dinlerken şarkı değiştirmek istediğinizde, açmak istediğiniz parçanın adını yazarak Katapult yoluyla açabilirsiniz. Otomatik Mozilla eklenmesi sayesinde tüm yer imlerinize ulaşmanız da Katapult tarafından sağlanmaktadır. Ayrıca bir kelimeyi doğru yazıp yazmadığınızı bile kontrol edebilirsiniz. Bunun gibi daha pek çok özelliğe sahip olan katapultta web tarayıcılarını açmadan arama yapabilir, komut çalıştırabilirsiniz.

Nasıl Yüklerim?

Katapult’u bilgisayarınıza yüklemek de çok kolaydır. Eğer KDE masaüstü kullanıyorsanız, son versiyonu için KDE 3.4.x ve üzeri gereklidir. Farklı dağıtımlar için farklı paket kurma komutları gerekmektedir. Nitekim pardus için Paket yöneticisinden veya terminalde root kullanıcı haklarıyla,

pisi it katapult

yazarak kurulabilir. Aynı şekilde ubuntuda Synaptic Package Manager’dan veya terminalde

sudo apt-get katapult

ile kurulabilir. Kaynak kodunu derleme yöntemi ile ise arşiv dosyasını ftp://ftp.kde.org/pub/kde/ adresinden indirdiğiniz dizine gidip terminalden

tar -zxf <dosyaismi>

komutuyla arşivden kaynak kodlarını çıkarıp, oluşturulan yeni klasörün altında sırayla

./configure
make
sudo make install

komutları çalıştırılır.

Katapult Ayarları

Katapult ayarlarına ctrl-c ile ulaşabilir, uygulamada dilediğiniz düzenlemeleri yapabilirsiniz. Bunlar:

  • Configure Global Shortcuts... - Alt-Space kısa yolunu değiştirmek için,
  • Configure Shortcuts... – Katapult ile gelen tüm kısa yolları değiştimek için.
  • Configure Katapult... – Gereksinimlerinize göre Katapult’un özelliklerini ve görünümünü değiştirmeniz için.
  • About Katapult – Katapult, yaratıcıları ve lisans sözleşmesi hakkında bilgi içerir.
  • Quit – Katapult’tan çıkış.

Katalog Yaratma

Katalog yaratarak, Katapult’a kendinizce özellikler ekleyebilirsiniz. Bunun yolu da yeni bir kütüphane yazmaktan geçiyor. Kodunuzu derlendikten sonra KDevelop tarafından bir kütüphane dosyası haline getirilir. Daha sonra da $KDE_LIBS/kde3/ klasörüne eklenerek .desktop uzantılı bir "servis tanımı" dosyası da $KDE/share/services/ klasörünün altında belirir, böylece Katapult eklentinizi çalıştırabilir. libkatapult.la, libkatapultcatalog.la, libkatapultdisplay.la dosyaları Katapult kataloglarının ilgili bilgilerini saklamakla yükümlüdür. Yazılımın lisansı GNU Genel Kamu Lisansı olan Katapult’un Windows’taki karşılığı Launchy, Mac’teki karşılığı da Quicksilver’dır.

Bir yazılım köşemizin daha sonuna geldik, gelecek ay görüşmek dileğiyle...