McAfee, Siber Saldırıların Küresel Maliyeti Siber Suç II Özet Raporu[1]’nda siber suçların sayısının ve maliyetinin[2] arttığını bildirdikten sonra şöyle bir tahminde bulunur: “Biz, siber suçların küresel ekonomiye zararını, kurtarma ve savunma dâhil olmak üzere yıllık olarak ortalama 445 Milyar $ (beklenen değer) olarak tahmin ediyoruz. Maksimum 575 Milyar $, minimum 375 Milyar $ olarak tahmin e (standart sapma ile hesaplanan güven aralığı). Hesaplanan bu değerin içinde, telif hakkı ihlalleri ve mali hırsızlıklar en büyük dilimi oluşturur. Örneğin ABD’de 2013 yılında 3000 şirket hacklendiğini bildirdi. Basra Körfezi’nde iki banka toplam 45 Milyon $ kaybetti. Bir İngiliz şirket, 1.3 Milyar $ kaybetti…

G20 ülkelerinden ABD, Çin, Japonya ve Almanya’ya siber suçlardan kaynaklı kayıp ve zararların toplam maliyeti 200 Milyar $’a ulaşmıştır. Gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde meydana gelen kayıplar nispeten düşük olsa da, bu ülkelerin internet kullanımları ve mobil platform kullanma oranları arttıkça ilgili ülkelerde gerçekleşecek siber suç oranları da artacaktır.”[3]

Financal Times’ın 15 Temmuz 2014 tarihli haberine göre “Siber suçların küresel bir şirket için yıllık ortalama 8.9 Milyon $’lık maliyeti vardır. Birleşik Krallıktaki şirketlerin %55’i veri hırsızlığı kurbanı olmuştur. Ayrıca sadece 2012 yılında 556 milyon kişi siber suç kurbanı olmuştur. Web üzerinde tüketicilerin çalınan para miktarı 100 Milyon $ civarında gerçekleşmiştir. Yani kişi başına yaklaşık 197 $ olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılının ilk yarısında 1.509.934 yeni virüs tespit edilmiştir ve bu miktar, 2012 yılının ikinci yarısında tespit edilenlerden yaklaşık %20 daha fazladır.

Ayrıca Ekim 2013’te Adobe’in sunucularına korsanlar tarafından nüfuz edilmiş, yaklaşık 38 milyon kullanıcının hesaplarına ait bilgi çalınmıştır. Eylül 2013’te Vodafone Almanya, 2 milyondan fazla müşterisine ait verileri içeren bir dosya çaldırmıştır. Mayıs 2012’de Fransız Başkanı’nın resmi ikametgah sarayı Elysee, başkanlık seçimleri esnasında yabancı bir hükümet destekli bir siber saldırının kurbanı oldu.”[4]

İşte “insanlık tarihinin en büyük zenginlik transferi” olarak nitelendirilen siber suçlara karşı tedbir almanın ilk ve belki de en önemli adımı, her bilgisayarda güvenilir bir güvenlik uygulaması kullanmaktır. İşte bu noktada güçlü, esnek, modern, üstelik ücretsiz olan Comodo Internet Security Premium, amatör ve profesyonel client kullanıcılarının tüm ihtiyaçlarını karşılayabilir.

Comodo Internet Security Premium[5]

Bireysel kullanıcılar için ücretsiz olarak sunulan Comodo Internet Security Premium, Microsoft® platformları için geliştirilmiş bir güvenlik paketi uygulamasıdır. Comodo Internet Security Premium; bir bilgisayar sistemini içeriden ve dışarıdan gelebilecek tehditlere karşı korumak amacı ile antivirüs, güvenlik duvarı, Sandbox ve Defense+ adlı Host-Based Intrusion Prevention System (HIPS) yani host tabanlı önleme sistemi uygulamalarını barındırır ve bu uygulamaların toplamından oluşur. Böylece kendini gizleyip çoğaltarak güvenlik açığı oluşturan virüs, bilgisayardaki işlemler hakkında her türlü bilginin çalınmasına neden olan casus yazılım, programlandıkları konuda işlemleri otomatik olarak yerine getiren boot ve işletim sisteminde kendini gizleyerek güvenlik zaafiyeti oluşmasına neden olan rootkit’lere karşı bilgisayar sisteminin tam ve etkin korumasını gerçekleştirir. Comodo Grup bu uygulamalar için şunu söyler: “Her bir ürün ayrı ayrı kullanıldığı zaman kendine özgü tehditlere karşı üst seviyede koruma sağlar. Beraber takım olarak kullanıldığı zaman ise bilgisayarınız için tam ‘önleme, saptama ve iyileştirme’ güvenlik sistemi sağlar.”

Şekil 1. Comodo Internet Security Premium uygulamasının kısayolu

Şekil 2. Türkçe “Comodo, Güvenli Online Oluşturur” şeklinde çevrilebilecek Comodo Grup’un sloganı

http://ventureszone.com adresinden erişebileceğiniz röportajda, Comodo Grup’un CEO’su olan Melih Abdulhayoğlu, Comodo’yu nasıl kurmaya karar verdiğine yönelik bir soruya “…Küçüklükten beri ben herkesi korumak, ihtiyacı olma isteği duyardım, nereden geliyor bilmiyorum. Her zaman için herkesi koruyup yardım etmek ihtiyacı vardı kendimde…” şeklinde yanıt vermiştir. Bu soru, aynı zamanda Comodo Internet Security’nin bireysel tüketici pazarına, neden ücretsiz olarak sunulduğunun yanıtı şeklindedir. Yine aynı sebepten ötürü, bu yazımın ana konusunu Comodo Internet Security oluşturmaktadır. Comodo Grup, yaklaşık 5 Milyar $(6)’lık marka ve piyasa değeriyle bilişim sektöründe dünyanın en büyük 10 kurumu içinde yer alır. Ayrıca Comodo’nun geliştirdiği uygulamalar, Apple, Western Union, NASA, IBM, Xerox, Morgan Stanley, Nasdaq, Harvard Üniversitesi gibi dünyanın önde gelen kurum ve kuruluşları tarafından kullanılmaktadır.

Comodo Internet Security, İngilizce, Almanca gibi dillerin yanı sıra Türkçe dil desteği de vermektedir.

Comodo Internet Security Premium – Pazar Payı

Comodo Group, %2.6 gibi düşük bir Pazar payı ile hizmet vermektedir.

Grafik 1. Antivirüs Şirketlerinin Pazar Payları / Ocak 2015 [7]

Ayrıca bireysel kullanıcılar için ücretsiz sunulan Comodo Antivirus, %1.9 gibi düşük bir yüzde ile hizmet vermektedir.

Grafik 2. Antivirüs Ürünlerinin Pazar Payları / Ocak 2015 [7]

Şekil 3. Comodo Internet Security Premium – Antivirüs uygulamasının Gerçek Zamanlı Tarama ayarları

Wikipedia.org, “bilgisayar virüsü”nü şu şekilde tanımlar: “Bilgisayar virüsü / malware, kullanıcının izni olmadan ya da bilgisi haricinde, bilgisayarın çalışma şeklini değiştiren ve kendini diğer dosyaların içerisinde gizlemeye çalışan bilgisayar programlarıdır. Bu amaçla bilgisayar virüsleri kendilerini hem çoğaltırlar ve hem de çalıştırırlar.” Comodo Internet Security, işte tam da bu noktada, virüsleri, solucanları ve Truva atlarını otomatik olarak bulan ve yok eden proaktif antivirüs sistemine sahiptir. Comodo, geliştirmiş olduğu antivirüs teknolojisini şu şekilde tanımlar: “Comodo Antivirüs çoklu koruma teknolojileri sunar, Gerçek zamanlı/Erişimde Tarama, Elle Tarama ve Zamanlanmış Tarama özellikleri de bulunur. Uygulama kullanıcıların özelleştirilmiş tarama profilleri oluşturmasına, tam kapsamlı günlükleme yapmasına, karantinaya almasına ve dosya gönderimi yapabilmelerine de olanak sağlar. Comodo Antivirüs makinada bulunan tehditleri saptar ve kaldırır. Elle Tarama Windows işletim sistemi ile bütünleştirilmiştir. Dosyaya, klasöre veya sürücüye sağ tıklayarak içerik menüsünden ‘Comodo Antivirüs ile Tarat’ ile belli nesneleri anında taratabilirsiniz. En iyi güvenlik seviyesini sürdürmek için Comodo düzenli olarak antivirüs taraması yapmanızı önerir.”

Viruscope, bilgisayardaki işlemleri takip ederek şüpheli bir işlem gerçekleştirildiğinde sizi uyarır. Viruscope ile şüpheli yazılımı tamamen kaldırmadan sadece şüpheli işlemi geri almak mümkündür.

Şekil 4. Comodo Internet Security Premium – Viruscope uygulamasının ayarları

Comodo Internet Security, kullanıcının şüphelendiği dosyaları analiz edilmesi amacı ile Comodo sunucularına gönderme olanağına da sahiptir. Böylece Comodo hem kendisinin tespit edeceği hem de son kullanıcının gönderdiği dosyalar içinden tespit edeceği olası tehditler için veritabanını günceller ve son kullanıcıyı, olası tehlikelerden antivirüs güncellemeleri yolu ile korur. Güvenlik açıklarından yararlanmak isteyen zararlı yazılımlar, genelde güvenlik uygulamalarını kendilerini tespit etmeden işleyebilmek için bilgisayarınızdaki güvenlik uygulamalarını devre dışı bırakmaya çalışır. CIS kendi kayıt anahtarlarını, sistem dosyalarını ve işlemlerini koruyarak zararlı yazılımlar tarafından kapatılmasını ve kurulumunun sabote edilmesini önler. Bu amaçla Windows Kayıt Defterini ve Sistem Dosyalarını da olası casus yazılım bulaşmalarına karşı tarar ve olası tehditleri temizler. Ayrıca şüpheli dosyaları karantinaya alarak izole eder ve olası buIaşmaları önler. Bir uygulamanın Comodo Internet Security tarafından “güvenli” olarak tanımlanması için aşağıdaki durumlardan herhangi biri geçerli olmalıdır:

  • Son kullanıcı tarafından yerel beyaz, yani güvenilir uygulama ve uygulama üreticisi olarak tanımlanmış ve bu sayede beyaz listeye alınmıştır.

  • Uygulama, “Güvenilir Yazılım Sağlayıcıları Listesindeki” sağlayıcılardan biri tarafından sayısal olarak imzalanmıştır.

  • Kullanıcı tarafından uygulama yerel “Güvenilir Dosyalar” listesine eklenmiştir. Bir uygulamanın bir kullanıcı tarafından güvenilir dosyalar listesine alınması, başka kullanıcıları etkilemez; yani Comodo Internet Security tarafından “güvenli” uygulamalar listesine dahil edilmez.

  • Kullanıcı tarafından kurucuya yükseltilmiş ayrıcalık verilmiştir. Comodo Internet Security, otomatik olarak yönetici yetkisi gerektiren uygulamaları belirler ve kullanıcıya, ilgili kurucuya güvenilip güvenilmeyeceğini sorar. Kullanıcı ilgili kurucuyu güvenli olarak onaylarsa Comodo Internet Security otomatik olarak bu kurucu tarafından yüklenen dosyaları güvenli olarak işaretler.

Bir uygulamanın Comodo Internet Security tarafından “güvenli” olarak tanımlanması sonucunda uygulama Sandbox içine alınmaz ve bulut içinde taranmaz. Ek olarak, Savunma+ güvenlik ilkesinde Kurucu / Güncelleyici olarak tanımlanmış ise sandbox içine alınmaz ve bulut içinde taranmaz. Bulut Tabanlı Davranış Analizi şu şekilde gerçekleştirilir; Genelde tanınmayan ve Comodo’nun beyaz listesinde bulunmayan dosyalar, özelde kullanıcının dilediği dosyalar Comodo Anında Kötücül Yazılım Analizi (CIMA) sunucularına yollanarak davranış analizinden geçirilebilir. İlgili her bir dosya, Comodo sunucularındaki sanal ortamda çalıştırılır ve kötücül kodlar içerip içermediğine bakılır. İlgili sonuçlar, ortalama 15 dakikada sonra yollanır.

Comodo Internet Security Premium – Oto Sandbox

Şekil 5. Comodo Internet Security Premium – Oto Sandbox uygulamasının ayarlarından bir görünüm

Comodo, Sandbox teknolojisini şu şekilde tanımlar: “_Comodo Internet Security'nin Sandbox işlevi, bilinmeyen ve güvenilmeyen uygulamalar için tecrit edilmiş ortam oluşturur; yani işletim sistemi ortamından izole eder. Uygulamanın Sandbox içinde çalıştırılıyor olması, onun sistemdeki diğer işlemler, programlar ve ‘gerçek’ sisteminizdeki veriler üzerinde kalıcı değişiklikler yapamayacağı anlamına gelir. Comodo’nun diğer bileşenlerini (Güvenlik Duvarı, Savunma+ ve Antivirüs) güçlendirmek için sandbox bileşeni doğrudan güvenlik mimarisine eklenmiştir. Sandbox içindeki uygulamalar dikkatlice seçilmiş ayrıcalıklarla çalıştırılır ve gerçek sistem yerineverileri sanallaştırılmış dosya sistemine ve kayıt defterine yazarlar. Bu şekilde, sisteme bir zarar gelmeden bilinmeyen uygulamaların çalışmasına izin verilir. Bilinmeyen uygulama sandbox içine alındığı zaman CIS otomatik olarak dosyayı Comodo Bulut Tarayıcısına davranış analizi için yollar. Dosya zararsız bulunursa Comodo’nun genel beyaz listesine eklenir ve bir sonraki güncellemede bu tüm kullanıcılara gönderilir. Dosya beyaz listeye eklendikten sonra bir daha otomatik olarak sandbox içinde çalıştırılmayacaktır. Diğer taraftan, dosya zararlı bulunursa Comodo’nun kara listesine eklenecektir ve sonraki güncellemede silinecektir. Buradaki fayda dosya bu süreç içinde bir hasar veremeyecektir.”_ Sandbox ile uygulamanın Windows’tan izole edilebilmesi için yazılım sanallaştırması gerçekleştirilir. Böylece yazılım “yüklenmeden” çalıştırılır. Burada amaç, güvenilmeyen uygulamanın dosya sistemi, kayıt defteri ve diğer bileşenler üzerinde işlem gerçekleştirmesini engelleyerek işletim sistemini olası risklere karşı korumaktır. http://ahmetceyhan.com/sandbox-icinde-internette-gezintimi-comodo-ile-zamani-geldi/ adresinde Ahmet Ceylan’ın açıkladığı üzere “Sandbox en genel anlamıyla bilgisayar güvenliğinde çalışan programları ayırmak için bir güvenlik mekanizmasıdır. Genellikle test edilmemiş ve bilinmeyen ya da onaylanmamış üçüncü parti sağlayıcılar tarafından hazırlanmış güvenilmeyen uygulamaları çalıştırmak için kullanılır. Örneğin COMODO Defualt Deny / Otomatik Sandbox teknlojisi ile bilinmeyen dosyalar izole bir ortamda çalıştırılarak bilgisayarınıza zarar vermesi engellenir.”

Comodo Internet Security Premium – Ağ Duvarı

Wikipedia.org, ‘Güvenlik Duvarı’nı şu şekilde tanımlar: “Güvenlik Duvarı veya Ateş Duvarı, güvenlik duvarı yazılımı, bir kural kümesi temelinde ağa gelen giden paket trafiğini kontrol eden donanım tabanlı ağ güvenliği sistemidir. Birçok farklı filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır.” Comodo Internet Security, bilgisayar sistemini gelen ve giden saldırılara karşı sürekli koruyan ve oldukça etkili paket süzen güvenlik duvarına sahiptir. Güvenlik Duvarı bileşeni içten ve dıştan gelebilecek tehditlere karşı üst düzey güvenlik sunar. Böylece bilgisayar korsanlarına, kötücül yazılımlara ve bilgi hırsızlarına karşı güçlü bir koruma sağlar. Port Gizleme özelliği ile istenen port üzerinde açma / kapatma işlemi gerçekleştirilebilir ve bu sayede gerekli ayarlar yapılacak olursa, bilgisayar ağ ortamında tamamen görünmez yapılabilir. Güvenlik duvarında tanımlı uygulama tanıma veri tabanı / genişletilmiş güvenli uygulama listesi, ‘Comodo Güvenli Liste Veri Tabanı’ olarak bilinen, genişletilmiş yürütülebilir güvenli dosyalar beyaz listesini içermektedir. Bu veri tabanı, her yürütülebilir dosyanın bütünlüğünü denetler ve zarar verebilecek olası uygulamalar kurulmadan önce uyarı verir. Böylece Comodo, bilinmeyen yeni zararlıları – sıfırıncı gün saldırıları – tespit edebilme yeteneğine kavuşur. Comodo Güvenlik Duvarı’nın güvenli doyalar listesi, sürekli olarak güncellenmektedir ve güvenlik endüstrisindeki en geniş güvenli dosyalar listesinden biridir.

Şekil 6. Comodo Internet Security Premium – Ağ Duvarı uygulamasının ayarları

Web Sitesi Filtreleme özelliği ile kullanıcılara kullanımı kolay ve çok güçlü web sitesi filtreleme özelliği sağlanmıştır. Bilgisayardaki farklı kullanıcılar için farklı kurallar oluşturulabilir. Böylece örneğin ev ve iş kullanımında farklı filtreleme kuralları rahatlıkla kullanılabilmektedir. Aileler çocuklarının istenmeyen sitelere girişini engelleyebilirken, iş yerleri de çalışanlarının çalışma saatlerinde zaman kaybettikleri sitelere erişimlerini engelleyebilecek. Ayrıca hangi kullanıcıların yasaklı sitelere erişmeye çalıştığının ayrıntılı raporları oluşturulabilecek. Comodo Secure, DNS hizmeti kullandığınız DNS sunucularını Comodo DNS sunucuları ile değiştirir ve onları kullanır. Güncel Comodo DNS adresleri 8.26.56.26 ile 8.20.247.20’dir. Bu hizmet kullanıldığı taktirde Comodo tarafından “kötü niyetli” olarak tespit edilen internet adreslerine girişiniz engellenecektir.

Comodo Internet Security Premium – Sanal Masaüstü

Şekil 7. Comodo Internet Security Premium – Sanal Masaüstü uygulamasının gereksinim duyduğu programlar

Comodo Sanal Masaüstü uygulamasının çalıştırılabilmesi için sistemde Chromodo ve Microsoft Silverlight® uygulamalarının kurulu olması gerekmektedir.

Şekil 8. Comodo Internet Security Premium – Sanal Masaüstü uygulamasının “Masaüstü” görünümü

Sanal masaüstü uygulamasındaki amaç, işletim sisteminden izole bir ortam oluşturmaktır. Böylece zararlı yazılımlardan korunmuş bir bölge oluşturarak, bankacılık işlemleri gibi yüksek güvenlik altında gerçekleştirilmesi gereken işlemlerin, tam ve aktif koruma altında gerçekleştirilmesi sağlanır. Ayrıca sanal masaüstü üzerinde gerçekleştirilen işlemler bilgisayara kaydedilmediğinden burada gerçekleştirilecek işlemlerden bilgisayar sistemi hiçbir şekilde etkilenmeyecek ve bilgisayar sistemi tarafından hiçbir şekilde kayıt altına alınamayacaktır.

Şekil 9. Comodo Internet Security Premium – Sanal Masaüstü uygulamasında masaüstü program ve dosyalarına erişmek için kullanılacak ikon

Böylece sadece sanal masaüstünde tanımlı olarak gelen uygulamaları değil, aynı zamanda sistem üzerinde yüklü olan programları da kullanmak mümkün hale gelmektedir. Açılan programlar, işletim sisteminden bağımsız olarak açılacaklardır.

Şekil 10. Comodo Internet Security Premium – Sanal Masaüstü uygulaması ile Windows Masaüstü arasında geçişi sağlayacak olan uygulama

Comodo Internet Security Premium ile Yapılan Testler ve Sonuçları

OPSWAT tarafından Comodo Internet Security Premium 2014 v7’nin öğelerinden Firewall Gümüş, Antivirüs bileşenlerinden Antispyware Bronz, Anti virüs Bronz Sertifika ile ödüllendirilmiştir. (8) 7 Şubat 2013 tarihinde Comodo Internet Security v6, PC Magazine Editörün Seçimi ödülünü almıştır. Comodo Internet Security Premium, bağımsız bir test laboratuvarı olan AV-TEST tarafından test edilerek Şubat 2013 tarihinden itibaren AV-TEST sertifikası elde etmiştir.

Tablo 1. Comodo Internet Security Premium üzerinde gerçekleştirilmiş AV-TEST test sonuçlarıComodo Internet Security Premium – Sonuç Bireysel kullanıcı pazarında %2.6 pazar payı ile hizmet veren Comodo Internet Security, düşük bir pazar payı ile hizmet vermektedir. Öyle ki, ücretsiz olarak son kullanıcı ile buluşan ürün, pek çok noktada en iyi güvenlik uygulamaları arasında yer almaktadır. Pazar payının düşük olmasına neden olarak, SSL piyasasında liderliğe oynamak ya da lider olmak üzerine kurgulanmış bir şirket politikası gösterilebilir. En nihayetinde SSL’i kullanacak ya da SSL’e güvenecek kişi de son kullanıcı olduğuna göre Comodo Internet Security’nin mevcut pazar payını arttırmak üzerine eğilinmesi gereken bir noktadır. Bu noktada, ürün bazında Comodo Internet Security ile bu ürünün potansiyel müşterileri arasındaki mevcut iletişimin yetersiz olduğu düşüncesi akla gelmektedir. Zira maksimum faydayı en ucuza elde etme çabasında olması beklenen son kullanıcı, satın aldığı ürün ile rekabet edebilecek ve ikame edilebilecek ücretsiz bir ürün varken, ancak yeterli tanıtımın olmadığı ya da marka güvenilirliğinin tam ve gerçek anlamda sağlanamadığı durumlarda bu hareket biçimini benimseyecektir. İşte tam da bu noktada yapılması gereken, pazarda bir “tekel” olabilecek derecede modern, kullanıcı dostu, bilişim teknolojileri uzmanlarının ihtiyaçlarının dahi ihtiyaçlarına karşılık verebilecek denli güçlü bir ürün varken, neden müşteriler başka bir şirketin geliştirdiği güvenlik uygulamasına güvensin ya da Comodo varken neden başka bir ürünü tercih etsin?**Kaynakça**

[1] İlgili rapora http://www.mcafee.com/us/resources/reports/rp-economic-impact-cybercrime2-summary.pdf adresinden erişilebilir. Ayrıca küresel suçların maliyetleri hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için http://www.mcafee.com/au/resources/reports/rp-economic-impact-cybercrime2.pdf ile http://www.mcafee.com/us/resources/reports/rp-economic-impact-cybercrime.pdf adreslerinde yer alan raporlar incelenebilir.

[2] Siber suçlar, içinde; telif hakkı ihlallerini, kişisel ya da şirket bilgilerinin çalınması ile gerçekleştirilen bankacılık işlemleri ya da online dolandırıcılıkları, şirketlere ait raporların, satın alma ve birleşme planlarının çalınarak borsa manipülasyonu ile hisse senetlerinin fiyatları üzerinde gerçekleştirilen oynalar şeklinde özetlenebilecek borsa manipülasyonlarını barındırır.”

[3] İlgili rapor birebir İngilizceden Türkçeye çevirilmemiş, çeviri genel olarak raporun genel mahiyetini koruyacak ve özet bilgi içerecek şekilde yapılmıştır.

[4] http://capgemini.ft.com Son erişim tarihi: 2 Mayıs 2015

[5] Comodo Internet Security’nin en gücel sürümünü https://www.comodo.com adresinden indirebilirsiniz.

[6] http://www.hurriyet.com.tr Son erişim tarihi: 23 Nisan 2015

[7]İlgili sonuçlar, ücretsiz olarak yüklenebilen OPSWAT GEARS uygulamasının yüklendiği bilgisayarlardan elde edilmiş veriler ışığında elde edilmiştir. İlgili istatistiki sonuçları gösteren veriler 2 Ocak 2015 tarihinde toplanmıştır. Bu veriler, gerçek pazar payını yansıtma iddiası ile oluşturulmuş veriler değildir ve OPSWAT, bu verilerin doğruluğu üzerinde hiçbir iddiada bulunmamaktadır. Raporu ayrıntılı olarak incelemek için lütfen https://www.opswat.com adresini ziyaret ediniz.

[8] Ayrıntılı tam liste için lütfen https://www.opswat.com adresini ziyaret ediniz.